Alergia

Alergia jest to stan polegający na nieprawidłowym rozpoznawaniu przez organizm pewnych substancji, pochodzących z otaczającego nas świata zewnętrznego, jako obcych i szkodliwych, a następnie mobilizowaniu przeciw nim sił układu odpornościowego. Układ ten zwany też układem immunologicznym, za pomocą komórek wchodzących w jego skład i wydzielanych przez te komórki substancji, rozpoczyna walkę z czynnikami, które wniknęły do organizmu. Wskutek oddziaływań komórkowych dochodzi do wystąpienia objawów chorobowych, ogólnych lub narządowych. Należy podkreślić, że reakcja ta nie jest prawidłową reakcją odpornościową: jest ona silniejsza, wygasa z trudem, a w pamięci immunologicznej organizmu do końca życia pozostaje zakodowana informacja i skłonność do powtórzenia tej reakcji. Na tym właśnie polega różnica między alergią a stanem prawidłowym. U osoby zdrowej, nie mającej skłonności do rozwijania reakcji alergicznej, nie występują żadne objawy choroby mimo przebywania w stałym kontakcie z substancjami, o których skądinąd wiadomo, że mogą być źródłem silnej alergii. Najczęstsze objawy alergii to: nagły wyciek z nosa przy katarze siennym, łzawiące oczy, swędzenie skóry, napady duszności, wypryski na skórze, napady kichania, kaszel, obrzęk i/lub zaczerwienienie oczu, wymioty, biegunka, zaparcia, bóle brzucha, ogólne zmęczenie, bóle głowy, senność.

Skłonność niektórych osób do reakcji alergicznych na określone substancje może mieć podłoże genetyczne. Ale, aby zachorować na alergię musi współdziałać wiele innych czynników, np. nasilająca się chemizacja środowiska, stan psychiczny (zaburzenia samopoczucia mogą wpływać na wzmocnienie reakcji alergicznej), zanieczyszczenie powietrza, substancje toksyczne w środowisku pracy. Właściwie każda substancja może uczulić.

W krajach zmechanizowanych ryzyko zachorowania na alergię wzrosło alarmująco w ostatnim czasie. Każdy może zachorować w tym przypadku.

Życie chorego na alergię może być bardzo uciążliwe. Na początku konieczne są liczne wizyty u lekarza i w szpitalu, w celu ustalenia przyczyn alergii. Po ich poznaniu należy unikać kontaktu z alergenami, jeżeli się nie da chory boryka się z dolegliwościami przez całe życie. Choroba obciąża psychikę, pogarsza samopoczucie, organizm cierpi nie tylko z powodu alergii, ale także na skutek jej leczenia. Alergia często zmienia swoją formę (np. z kataru siennego na astmę). Przy alergiach często rozwijają się inne choroby narządu obciążonego alergią. Przy kontakcie z substancją wywołującą alergię może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, mogący zakończyć się śmiercią.

Właściwe ukształtowanie życia - odpowiednia dieta, uprawianie sportu, ruch, umiarkowany tryb pracy, dbałość o równowagę pomiędzy aktywnością a odprężeniem fizycznym i psychicznym, dbałość o środowisko domowe. U noworodków istotną rolę, przez pierwsze pół roku, w ochronie przeciwalergicznej odgrywa karmienie piersią.

Najlepiej przy podejrzeniu alergii. Specjalistyczne badania przeprowadzone przez alergologa są uzupełniane wywiadem, za pomocą którego lekarz stara się trafić na trop substancji odpowiedzialnej za reakcję alergiczną.

Należy unikać konkretnych substancji, jeżeli znamy przyczynę alergii. Przy poszczególnych rodzajach alergii jest ono zróżnicowane, np.: unikanie przebywania na wolnej przestrzeni, usunięcie z otoczenia wszelkich "pochłaniaczy" kurzu (zasłony, tapety, dywany regały z dekoracjami, itp.), unikać pokarmów z alergenami (np. przy uczuleniu na orzechy nie spożywać ich pod żadną postacią, itp.).

Nie jest znane lekarstwo na alergie. Stosuje się leczenie zachowawcze (brak kontaktu z alergenem, utrzymanie czystości w mieszkaniu, pozostawanie w pomieszczeniach zamkniętych w okresie pylenia itp.) oraz odczulanie - cyklicznie przeprowadzane szczepienia specjalnie spreparowanymi dawkami alergenu w okresie zmniejszonego prawdopodobieństwa kontaktu z alergenem. Istnieją również leki zmniejszające objawy alergii. Tego rodzaju leczenie jest długie, trwa zwykle kilka lat, wymaga stałego kontaktu chorego z lekarzem i nie powinno być przerywane. Są to w większości blokery receptorów histaminowych występujące w postaci tabletek lub zastrzyków.