Ciężki ostry zespół oddechowy, SARS

Choroba najczęściej rozpoczyna się objawami w postaci gorączki powyżej 38 stopni C, czasem z towarzyszącymi jej dreszczami. Mogą temu towarzyszyć takie objawy jak ból głowy, poczucie choroby i bóle mięśni. W pierwszym okresie choroby objawy ze strony układu oddechowego są słabo zaznaczone. Typowo nie występuje wysypka, ani objawy ze strony układu nerwowego i przewodu pokarmowego, choć niekiedy na początku choroby obserwowano niewielką biegunkę. Po 3-7 dni nasilają się objawy ze strony dolnych dróg oddechowych w postaci suchego kaszlu i duszności, której może towarzyszyć spadek wysycenia krwi tlenem. W 10-20% przypadków zaburzenia oddychania osiągają poziom wymagający intubacji i wspomaganego oddychania.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) jednoznacznie zidentyfikowała patogen wywołujący SARS jako nie występujący dotychczas u ludzi wirus z rodziny koronawirusów (rodzina Coronaviridae). Inne od dawna znane u ludzi koronawirusy nie są tak groźne, jak wirus wywołujący SARS, ale są odpowiedzialne za około 30 procent wszystkich zwykłych katarów i infekcji dróg oddechowych. Nowa odmiana wirusa pojawiła się u człowieka po raz pierwszy. Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że jest to mutacja drobnoustroju, który "przeskoczył" ze zwierząt na ludzi. Koronawirusy, wywołujące u ludzi stosunkowo niegroźne schorzenia, u zwierząt (psów, kotów, bydła) są bardzo poważnym zagrożeniem - są przyczyną często ciężko przebiegających chorób, nierzadko śmiertelnych w swoich skutkach.

Każdego dnia przybywa chorych. Najwięcej zachorowań odnotowuje się w Azji (przede wszystkim w Chinach), ale w dzisiejszych czasach nikt nie może się czuć bezpiecznie - zbyt duże jest przemieszczanie się ludności. Pierwsze przypadki SARS pojawiły się już w Europie i Ameryce Północnej. Najwięcej przypadków w krajach pozaazjatyckich wykryto w Kanadzie. Wielu naukowców uważa, że SARS może jednak wywołać pandemię, czyli epidemię choroby ogarniającą cały świat. Są sygnały, że w niektórych przypadkach umieralność na SARS sięgać może nawet 20%. W Polsce raczej nie wystepuje.

Ciężka niewydolność oddechowa, nieleczona choroba może prowadzić do śmierci.

Poza unikaniem bezpośredniego kontaktu z chorym współczesna medycyna nie zna przyczyn zapobiegania SARS.

W przypadku stwierdzenia niepokojących objawów ze strony układu oddechowego, zwłaszcza po powrocie z kraju objętego epidemią SARS lub po kontakcie z osobami, które mogą być nosicielami należy zgłosić się niezwłocznie do szpitala.

Samemu nie można.

Nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną w celu oceny skuteczności różnych metod leczenia. Większość chorych otrzymywała empirycznie antybiotyki zalecane w leczeniu pozaszpitalnego zapalenia płuc z uwzględnieniem także drobnoustrojów nietypowych. Niektórym pacjentom podawano również rybawirynę dożylnie oraz glikokortykosteroidy (doustnie lub pozajelitowo). W razie potrzeby należy podawać tlen do oddychania lub zastosować wentylację mechaniczną oraz prowadzić odpowiednie leczenie objawowe. Stosuje się leczenie objawowe. Jak dotychczas nie ma stosownej szczepionki, a podawanie leków antywirusowych nie daje jednoznacznych rezultatów.