Zdaniem dermatologa dr Iwony Pniewskiej, w profilaktyce czerniaka bardzo ważną rolę odgrywa samokontrola znamion. Należy zwracać uwagę przede wszystkim na zmiany ich zabarwienia, rozmiarów, pojawienie się takich objawów jak świąd, pieczenie, ból, łuszczenie się. "Zmiany łagodne są z reguły symetryczne okrągłe lub owalne. Mają jednolitą barwę, np. brązową, a nawet czarną. Niepokojące jest natomiast, gdy stają się czerwone, szare czy białe" - tłumaczyła specjalistka.
Nasze zainteresowanie powinny też wzbudzić zmiany rozmiarów znamienia, jak poszerzanie się jego powierzchni, uwypuklanie, ale też zanikanie. Niepokojącym objawem może też być pojawianie się nowych znamion.
Według dr Pniewskiej, powinniśmy regularnie sprawdzać nie tylko skórę twarzy, ale też owłosioną skórę głowy, doły pachwinowe, skórę pod piersiami, w okolicy między łopatkami. Do zbadania znamion w miejscach trudno dla nas dostępnych najlepiej zaangażować osobę bliską.
Jak podkreślił socjolog dr Tomasz Sobierajski z Uniwersytetu Warszawskiego, badania prowadzone w Australii - kraju o największej zachorowalności na czerniaka - wykazały, że edukacja społeczna i samokontrola znamion przez pacjentów w znacznym stopniu przyczyniła się do spadku śmiertelności z powodu tego nowotworu. Zdaniem specjalisty, w ramach profilaktyki czerniaka w Polsce warto też byłoby rozważyć możliwość rozwiązania ustawowego, które blokowałoby dostęp do solariów osobom poniżej 18. roku życia.
Pniewska zastrzegła jednak, że przynajmniej raz w roku powinniśmy sprawdzić swoje znamiona u dermatologa. Przypomniała, że do dermatologa nie trzeba mieć skierowania.
Dzien Walki z Czerniakiem przypada 27 kwietnia. W Polsce jest obchodzony po raz szósty. Towarzyszy mu akcja bezpłatnych badań znamion w gabinetach dermatologicznych w całym kraju. W poprzednich latach objęto nimi 6 tys. osób. W 2008 r. czerniaka wykryto u 4 proc., tj. 53 przebadanych osób. W czwartek i piątek (23 i 24 kwietnia) znamiona przebadano 283 posłom i pracownikom Sejmu. Wykryto 2 zmiany czerniakowe.
Ambasadorami kampanii są artyści i osoby znane z mediów, jak aktorki Agata Kulesza i Katarzyna Żak, prezenterka TV Monika Richardson, fotograf Lidia Popiel, wokalistka jazzowa Dorota Miśkiewicz.