Gdy bolą stawy - choroba zwyrodnieniowa

Gonartroza.

To choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych (gonarthrosis). Zwyrodnienie stawu kolanowego występuje częściej u kobiet, zwłaszcza starszych i otyłych. Podstawą do rozpoznania choroby zwyrodnieniowej kolana jest ból w stawie i jego okolicy nasilający się przy ruchach, przy wstawaniu, przy chodzeniu po schodach, w czasie noszenia ciężkich przedmiotów i ustępujący w spoczynku. Nieleczona gonartroza doprowadza do przykurczów i zniekształceń stawów.

Zmiany w kręgosłupie.

Częstym umiejscowieniem zmian zwyrodnieniowych są stawy kręgosłupa. Zwyrodnieniu ulegają krążki międzykręgowe, czyli struktury oddzielające kręgi od siebie oraz stawy międzykręgowe. Na zdjęciach rtg u ponad połowy badanych dorosłych widać zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, choć nie oznacza to automatycznie, że wywołują one objawy bólowe. Ból pojawia się w ruchu, a ustępuje lub maleje w spoczynku, co różni go od innych przyczyn bólu pleców. Późniejszym objawem jest ograniczenie ruchomości odpowiednich odcinków kręgosłupa. Zmiany zwyrodnieniowe (np. osteofity – wyrośla kostne) mogą uciskać wychodzące z rdzenia kręgowego nerwy, będąc przyczyną rwy kulszowej bądź rwy ramieniowej. Chociaż są to choroby neurologiczne, to u ich podłoża leży powszechnie występująca choroba zwyrodnieniowa stawów.

Zmiany w stawach palców rąk.

Również tych stawów może dotyczyć choroba zwyrodnieniowa.

» Jak postępować w chorobie?

Niestety nie ma sposobu na trwałe wyleczenie choroby zwyrodnieniowej stawu, ale odpowiednie leczenie zachowawcze może zmniejszyć dolegliwości bólowe, utrzymać lub nawet zwiększyć zakres ruchów w stawach i ograniczyć kalectwo.

Ważnym sposobem odciążenia stawów jest redukcja otyłości i nadwagi (dieta, ćwiczenia, rehabilitacja). Kinezyterapia to leczenie ruchem pod kontrolą rehabilitantów. Rehabilitacja to jeden z elementów przygotowania do ewentualnego planowego leczenia operacyjnego zmian zwyrodnieniowych. W chorobie zwyrodnieniowej kolana chodzi głównie o wzmocnienie mięśnia czworogłowego uda, a w przypadku zwyrodnień stawu biodrowego o wzmocnienie mięśni kończyn dolnych oraz obręczy biodrowej.

U chorych z chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego dochodzi w miarę postępu choroby do znacznego ograniczenia zakresu wykonywanych czynności codziennych: chodzenia, ubierania, toalety. Konieczne jest wtedy odpowiednie zaopatrzenie ortopedyczne w laski i kule łokciowe, a w miarę postępu choroby, o ile jest to niezbędne, także w specjalne chodziki lub balkoniki. Zmniejszają one obciążenie stawu i w konsekwencji zmniejszają dolegliwości bólowe oraz umożliwiają bardziej sprawne poruszanie się.

U chorych ze zwyrodnieniem i niestabilnością kolana pomocne bywa noszenie lekkiej łuski stabilizującej. Właściwe dobranie sprzętu ortopedycznego ma ogromne znaczenie.

» Leczenie farmakologiczne.

Aby leczenie farmakologiczne było bezpieczne powinno być prowadzone według zaleceń i pod kontrola lekarza.

Obecnie nie ma niestety leków, które powodowałyby cofanie się zmian chorobowych zachodzących w błonie maziowej stawu dotkniętego chorobą zwyrodnieniową. Stosuje się jedynie leczenie łagodzące objawy choroby.