Mimo iż skuteczność badań skryningowych w raku prostaty za pomocą badania per rectum, oznaczaniu poziomu PSA w surowicy lub przy użyciu jakiejkolwiek innej metody nie została jednoznacznie udowodniona, to w wielu krajach oznaczanie poziomu PSA w celu wczesnego wykrycia raka prostaty stało się normą.
Co więcej, stanowiska różnych organizacji na temat skryningu w raku prostaty są rozbieżne; podczas gdy "American Urological Association" i "American Cancer Society" rekomendują coroczne badanie per rectum łącznie z oznaczaniem poziomu PSA od wieku 50 lat lub wcześniej w przypadku pacjentów obciążonych podwyższonym ryzykiem, U.S. Preventive Services Task Force niedawno wydało oświadczenie, iż nie ma aktualnie wystarczających danych na temat korzyści i skutków ubocznych związanych ze skryningiem w raku prostaty i nie zaleca jego przeprowadzania u mężczyzn powyżej 75 roku życia. W "New England Journal of Medicine" opublikowano 2 badania (amerykańskie PLCO i europejskie ERSPC), które oceniają skuteczność skryningu w raku prostaty.
Do amerykańskiego badania PLCO (the Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Screening Trial) w latach 1993-2001 włączono 76 693 mężczyzn w wieku 55-74 lata i przydzielono ich do grupy aktywnego, corocznego skryningu (38 343 mężczyzn; skryning za pomocą corocznego oznaczania poziomu PSA przez 6 lat i coroczne badanie per rectum przez 4 lata) lub do grupy kontrolnej, w której stosowano rutynowe postępowanie (38 350 mężczyzn; bez określonego schematu oznaczania poziomu PSA i wykonywania badania per rectum). W grupie mężczyzn przydzielonych do aktywnego skryningu, zgodność z protokołem wykazano w 85% w przypadku PSA i 86% w przypadku badania per rectum. Z kolei w grupie kontrolnej odsetek chorych, u których wykonano badanie poziomu PSA, wyniósł 40% w pierwszym roku i wzrósł do 52% w 6. roku, a badanie per rectum wykonywano u 41-46% mężczyzn z tej grupy. Aktualnie opublikowano wyniki dla obserwacji 7-letniej (dostępne dane dla 98% pacjentów) i 10-letniej (dostępne dane dla 67% badanych). Po 7 latach obserwacji częstość wykrywania raka prostaty w grupie poddanej aktywnemu skryningowi była o 22% wyższa, jednakże nie odnotowano znaczącej redukcji ryzyka zgonu związanego z rakiem prostaty w obserwacji 7- i 10-letniej. Odnotowano niewielką różnicę w częstości zgonów niezwiązanych z rakiem prostaty w obserwacji 10-letniej: 312 takich zgonów w grupie aktywnego skryningu i 225 w grupie kontrolnej. Większy odsetek zgonów niezwiązanych z rakiem prostaty wynika najprawdopodobniej z wykrycia i leczenia raka u tych mężczyzn, którzy i tak nie mieliby objawów choroby (ang. overtreatment). Wyniki badania PLCO są zgodne z zaleceniami U.S. Preventive Services Task Force i wskazują przeciwko skryningowi w kierunku raka prostaty wśród mężczyzn powyżej 75 roku życia. Być może dłuższa obserwacja chorych pozwoli na udowodnienie korzyści płynącej ze skryningu raka prostaty (planowany czas obserwacji pacjentów w badaniu PLCO wynosi 13 lat).